Różaniec w witraże wpisany...
Kościół Garnizonowy Marynarki Wojennej RP na Oksywiu został zbudowany w latach 1934-1939 dzięki staraniom ówczesnego proboszcza garnizonu bł. ks. kmdr ppor. Władysława Miegonia oraz funduszom pochodzącym z ofiar marynarzy, cywilnych mieszkańców Gdyni, a także członków Ligi Morskiej i Kolonialnej. W latach II wojny światowej niemieccy okupanci wykorzystywali świątynię jako stajnię dla koni oraz magazyn. Po jej zakończeniu sakralny obiekt przejęła Stocznia Marynarki Wojennej i przeznaczyła go na magazyn. Dopiero w 1981 roku, w następstwie solidarnościowego zrywu społecznego, kościół przywrócono do celów kultu religijnego przekazując go oksywskiej parafii pw. św. Michała Archanioła, która uczyniła z niego swą świątynię filialną. W 1991 roku, po reaktywowaniu Ordynariatu Polowego WP, historyczna marynarska świątynia powróciła do duszpasterstwa wojskowego stając się gdyńskim kościołem garnizonowym.
Wspomniana marynarska świątynia na Oksywiu jest bez wątpienia jedną z wizytówek Marynarki Wojennej, jak również samego „miasta z morza i z marzeń” jakim jest Gdynia, a także całego gdyńskiego garnizonu. Wypada zatem, aby była to wizytówka dopracowana pod każdym względem. Ten cel przyświecał poprzednim proboszczom, ks. prałatowi kmdr. Marianowi Próchniakowi oraz ks. prałatowi kmdr. Bogdanowi Wronie, którzy przed laty podjęli dzieło ozdobienia okien tej modernistycznej świątyni witrażami, które zaprojektował krakowski artysta, Jerzy Skąpski. W ciągu minionych, dwudziestu siedmiu lat, dzięki ofiarności wielu darczyńców, w tym admirałów, oficerów i kapelanów MW, udało się sfinansować wszystkie kartonowe projekty w skali 1: 1, niezbędne do wykonania witraży, oraz zrealizować w krakowskiej pracowni TESTOR dwadzieścia dziewięć witraży, które zostały umieszczone w oknach o łącznej powierzchni około 320 metrów kwadratowych. Do tej pory, czyli do 2022 roku, wydatki z tym związane, nie licząc honorarium autorskiego za projekty, zamknęły się kwotą prawie 880.000 zł.
Do realizacji wszystkich witraży, pozostały nam jeszcze 4 okna w prezbiterium kościoła o łącznej powierzchni około 16 m2. Uwzględniając wzrastające z roku na rok koszty wykonania 1m2 witraża, na ten cel potrzeba będzie około 56.000 - 60.000 zł. Choć nasz kościół jest własnością Skarbu Państwa w zasobach Infrastruktury MON, to jednak opisywane przedsięwzięcia jest realizowane na przestrzeni lat ze środków pozabudżetowych, a pochodzących z ofiar i darowizn zarówno od osób indywidualnych, jak i firm oraz instytucji.
Zapraszam zatem do dołączenia do grona ofiarodawców - współtwórców historii Marynarki Wojennej RP. Będziemy wdzięczny za każdą ofiarowaną złotówkę. Kwotę wpłaconą można odpisać od podatku jako "darowiznę na cele kultu religijnego" ( do 6 % dochodu ). Gdy Darczyńca zakończy wpłacanie swych ofiar na łączną kwotę ( aktualnie na dzień 01.05.2024 r.) 3.700 zł tj. kosztu brutto wykonania 1 m2 witraża ( osoba prywatna lub instytucja czy organizacja ), poinformujemy o tym wszystkich na niniejszej stronie internetowej, umieścimy ich imiona i nazwiska lub nazwy na witrażach, zaprosimy na poświęcenie oraz wspólną modlitwę dziękczynną.
Niech dzieło budowy oksywskiej, marynarskiej świątyni podjęte przez marynarzy z okresu II Rzeczypospolitej zostanie w pełni dokończone przez obecne pokolenie ludzi morza i ich przyjaciół, byśmy mogli czuć dumę z tego dzieła oraz być wzorem Wiary, Nadziei i ofiarnej Miłości względem Boga i Ojczyzny dla przyszłych marynarskich pokoleń.
ZOSTAŃ FUNDATOREM WITRAŻY…
nr konta: 95 1240 5354 1111 0010 6179 3243
Parafia Wojskowa MW RP pw. MB Częstochowskiej
ul. Śmidowicza 47, 81-127 Gdynia
Komentarz autorski do witraży
Witraż to nie tylko barwne szkła okienne, których poszczególne kawałki łączone są ołowianymi ramkami. Witraż to odpoczynek dla oczu, wytchnienie dla serca, raj dla wyobraźni. Witraż to połysk, lśnienie i blask, to refleksy migocących barw. Witraż to światło. Bez światła nie ma witraży - są martwe. Wszystko, co nas w nich zachwyca, może się objawić tylko w jasności. Dlatego ogromne znaczenie mają szczegóły. Artysta musi najpierw zobaczyć wnętrze w różnych porach dnia, „pooddychać” jego światłem i - oczywiście - architekturą. Dopiero wtedy jest gotów. Może tchnąć duszę w całą malowniczą mozaikę. Może rozpocząć przemienianie światła. Dzieło, którym możemy się delektować, wyzwala nas od wszystkich obciążeń naszej wypełnionej pracą codzienności, przenosi nas do świata wolności, pokoju i szczęścia, do świata którego wszyscy oczekujemy.
Gdy odwrócimy się do tyłu, staną przed naszymi oczyma najbardziej widoczne i najwyższe, okna frontonu, południowe, poświęcono je żołnierskiej dewizie BÓG, HONOR i OJCZYZNA; równocześnie postaci tytułu kościoła, Matce Bożej Królowej Polski. W oknie środkowym wyraz BÓG sygnalizuje się flagami literowymi międzynarodowego kodu morskiego, z góry ku dołowi. U góry znak Trójcy Świętej. Poniżej, Jasnogórska Królowa Polski z Dzieciątkiem, której płaszcz zdobią jednostki Marynarki Wojennej R.P, ORP „Iskra” oraz sylwetki zasłużonych Okrętów R.P. U podstawy okna Orzeł Marynarki Wojennej.
W oknie od wschodniej strony poniżej proporca floty wojennej i bandery królewskiej okrętów Zygmunta III Wazy i Władysława IV (według opisu C. Allarda z 1695 r. i opracowania Muzeum Mar. Woj. w Gdyni), widnieje napis HONOR. Tuż pod nim Święty Maksymilian Kolbe z męczeńską aureolą przedstawia klęczącego kandydata na ołtarze Księdza Komandora Władysława Miegonia, który także ma znak więźnia politycznego, oraz krzyż Virtuti Militari, Krzyż Walecznych i jako budowniczy tegoż kościoła, trzyma w rękach jego miniaturę, oddając” kościół Królowej Polski. Poniżej herb Biskupa Polowego Stawoja Leszka Głódzia i dewiza Milito pro Christo.
W trzecim oknie rzuca się w oczy napis OJCZYZNA. Bandera Marynarki Wojennej R.P, a poniżej bandery: Jednostek Pomocniczych oraz Jednostek Pogranicza. Ponad nimi unosi się Anioł, symbol nieustannej opieki Bożej nad Polską. U stóp witraża Papież Jan Paweł II w historycznym geście uścisku Prymasa Polski Stefana Kardynała Wyszyńskiego podczas Intronizacji 22 X 1978 roku na Watykanie. Moment nadzwyczaj doniosły w życiu Narodu i Kościoła; oraz herb papieski Jana Pawła II i dewiza Totus Tuus.
Dzięki użyciu czystych, heraldycznych barw i znaków, okna te podświetlone wieczorem od wnętrza stanowią czytelny obraz nawet z daleka, swego rodzaju świadectwo wiary ludzi morza, oraz wizytówkę kościoła Marynarki Wojennej.
Naszą uwagę kierujemy teraz na ścianę wschodnią świątyni, której okna proponują Hymn na cześć Stwórcy:
Chwalcie Pana z niebios,
chwalcie Go na wysokościach.
Chwalcie Go, wszyscy Jego aniołowie,
chwalcie Go, wszystkie Jego zastępy.
Chwalcie Go, słońce i księżycu,
chwalcie, wszystkie gwiazdy świecące.
Chwalcie Go, nieba najwyższe
i wody, które są nad niebem.
Niech wychwalają imię Pana,
albowiem on rozkazał, i powstały.
Utwierdził je po wszystkie czasy,
nadał im prawo, które nie przeminie.
Chwalcie Pana na ziemi:
potwory morskie i wszystkie głębiny. (z Psalmu 148)
Patrząc więc od strony prezbiterium w kierunku chóru dostrzegamy Jasność, której ciemności nie ogarnęły, są wody i piękno; które skrywają morza. Są też Pierwsi Rodzice pod drzewem Wiadomości, jest budowa arki, potop, Noe wypuszczający gatunki zwierząt, tęcza - znak przymierza między Bogiem i wszelkimi istotami żyjącymi.
Tęcza rozpoczyna także TAJEMNICE RADOSNE z wojskiem Aniołów na gorejącym niebie. (Bracia patrzcie jeno jak niebo goreje...). Rybak przynosi rybę Świętej Rodzinie. Za gwiazdą przybyli Trzej Królowie mórz z darami (Admirałowie Józef Unrug, Jerzy Świrski i Komandor Franciszek Pitułko). Warta szczególnej uwagi jest scena Chrztu Chrystusa w Jordanie, jako nawiązanie do Tajemnicy Nawiedzenia, ale także ze względu na uświęcenie wód poprzez zanurzenie się Chrystusa w Jordanie. Widzimy także obraz Chrystusa chodzącego po morzu, który wyciąga tonącego Piotra, jest to symbol wiary, nadziei i miłości.
Zachodnie okna nawy począwszy od wejścia kontynuują tajemnice różańcowe. TAJEMNICE BOLESNE umieszczono w ogromnej rybie w której przebywał Jonasz. Kolorystycznie wtopiona w tło ryba nie zdominowała wnętrza, w którym filary przesłaniają obraz okien, gdy się chce obejrzeć całość. W rzeczywistości rybę postrzega się nie od razu. Chrystusowi modlącemu się w Ogrójcu towarzyszy scena z użyciem miecza przez Św. Piotra. Chrystusowi ubiczowanemu towarzyszy biskup Pragi, św. Wojciech, który 999 lat temu przypłynął łodzią Bolesława Chrobrego z Kołobrzegu do Prus, którzy tu skierowują oszczepy przeciw biskupowi. Chrystusowi cierniem koronowanemu towarzyszą okręty walczące podczas morskiego starcia pod Oliwą.
Błogosławiony Pan, Opoko moja,
On moje ręce zaprawia do walki,
Moje palce do bitwy,
On mocą i warownią moją,
Osłoną moją i moim wybawcą,
Moją tarczą i schronieniem,
On który mi poddaje ludy. (z Psalmu 144)
Upadkowi pod krzyżem towarzyszy zatopienie okrętu przez samolot bombardujący. Ukrzyżowanie Chrystusa pośród łotrów i ratujący się liczni marynarze, zapewne modlący się podobnie jak k9onający Jezus: Panie, czemuś mnie opuścił?
Wyciągnij swą rękę z wysoka,
Uwolnij z rąk cudzoziemców
Wybaw mnie od wód ogromnych,
Tych, których usta mówią kłamliwie.
A prawica się wznosi do fałszywej przysięgi. (z Psalmu 144)
Ryba wypluwa Jonasza poza tęczę. Niewiasty zastały grób, całun, anioła. Zmartwychwstanie rozpoczyna TAJEMNICE CHWALEBNE, umieszczone między Wieczernikiem usytuowanym niżej, a Miastem na Górze. W oknie Wniebowstąpienia jest scena z cudownym połowem. Zesłanie Ducha Świętego, Wniebowzięcie jest tu okręt Krzysztofa Kolumba, Santa Maria, i Koronacja NMP. W oknie tym rzeka wypływa z pod fundamentów Miasta na Górze spływa w rejony wód, z których wyłania się zarys naszego wybrzeża. Miasto na Górze według opisu Apokalipsy stoi na fundamentach złożonych z dwunastu warstw szlachetnych kamieni.
Warstwa pierwsza - jaspis,
druga - szafir,
trzecia - chalcedon,
czwarta - szmaragd,
piąta - sardonyks,
szósta - krwawnik,
siódma - chryzolit,
ósma - beryl,
dziewiąta - topaz,
dziesiąta - chryzopraz,
jedenasta - hiacynt,
dwunasta - ametyst. (Apokalipsa św. Jana 21,19-20)
Warstwy kamieni oraz ich barwa symbolizują Apostołów, którzy mają tu szaty w analogicznych barwach.
W PREZBITERIUM okna w złocistej tonacji wyróżniają światłem jego wnętrze, w kontraście do nawy utrzymanej w błękitach. Osiem okien prezbiterium poświęcono Błogosławieństwom Chrystusa, które znajdują się w centrum Jego przepowiadania. Wiąże się to z Boskim pragnieniem szczęścia (Katechizm Kościoła Katolickiego str. 408). Wybór Ośmiu Błogosławieństw dla kościoła garnizonowego wydaje mi się uzasadniony bowiem rycerstwo chrześcijańskie Europy w okresie wypraw krzyżowych kształtowało swoje morale na tych błogosławieństwach, które symbolizują ośmiopalczasty krzyż Kawalerów Maltańskich oraz Zakonu Rycerskiego i Szpitalniczego Świętego Łazarza Jerozolimskiego.
Jerzy Skąpski. projektant witraży
Zasań, dnia 10 sierpnia 1996 roku
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jerzy Skąpski - urodzony 18 sierpnia 1933 roku w Hebdowie, malarz, grafik, projektant witraży; studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1952 - 1958 u prof. Emila Krchy, Macieja Makarewicza, Ludwika Gardowskiego, w pracowni którego uzyskał dyplom z drzeworytu na Wydziale Grafiki.Był uczniem i współpracownikiem krakowskiego witrażysty Adama Stalony-Dobrzańskiego, z którym wykonał pierwsze projekty witrażowe dla gotyckiego kościoła pw. św. Jakuba w Nysie. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków od 1958 roku. Uprawiał malarstwo sztalugowe, ścienne, plakaty, ilustracje, głównie jednak projektował witraże, których 400 wykonano według jego projektu dla kościołów i kaplic w Polsce, w Szwecji i w Rosji. W 1974 roku zgłębiał wiedzę w tematyce mozaiki wczesnochrześcijańskiej, jako student - stypensysta Centro Di Studi e Rincontri Europei w Rzymie. Brał udział w licznych wystawach w kraju i zagranicą, m. in. Biennale Współczesnej Sztuki Religijnej w Polsce, Inernational Biennale des Arts Graphiques w Brnie, Pieta Polska, Aus der Matapher Heraus w Darmstadt. Od 1994 roku był członkiem Rycerskiego i Szpitalniczego Zakonu Świętego Łazarza z Jerozolimy. Zmarł 17 maja 2020 roku w Krakowie. Grób artysty znajduje się na cmentarzu parafialnym w Tyńcu, który jest swoistą nekropolią redaktorów "Tygodnika Powszechnego" i "Znaku", z którym zmarły był związany jako jego redaktor techniczny i graficzny.
śp. Jerzy Skąpski - projektant witraży / fot. Grzegorz Kozakiewicz
Lista fundatorów witraży
/ w kolejności dokonywanych wpłat /
* Maria Felicja Pitułko
* Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni
* Stocznia Marynarki Wojennej w Gdyni
* ks. płk Roman Dziadosz
* ks. kmdr por. SG Ryszard Preuss
* kmdr pilot Tadeusz Drybczewski
* kmdr Zenon Marchewka
* kmdr Andzrej Lipiński
* kmdr Zbigniew Wądołowski
* ks. płk Marian Kmiecikowski
* M. E. Bączkowscy
* T. J. Komorowscy
* Bractwo ORP "Warszawa"
* Zw. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rez. WP - Gdańsk
* ks. kmdr Bogusław Wrona
* ks. kmdr por. Zbigniew Rećko
* ks. kmdr por. Zbigniew Kłusek
* ks. kmdr ppor. Krzysztof Pietrzniak
* ks. kmdr ppor. Jan Zapotoczny
* ks. Sławomir Szelągowski
* ks. kmdr por. Jan Maliszewski
* ks. kmdr por. Andrzej Stawarz
* ks. kmdr Zygmunt Kaźmierak
* ks. kmdr ppor. Paweł Wójcik
* ks. kmdr por. Wacław Stępień
* ks. kmdr ppor. Henryk Sofiński
* ks. kmdr por. Mirosław Biernacki
* ks. kmdr Józef Kubalewski
* ks. kmdr por. Leon Szot
* adm. floty Roman Krzyżelewski
* adm. floty Ryszard Łukasik
* wadm.Marian Prudzienica
* adm. floty Marek Brągoszewski
* wadm. Henryk Sołkiewicz
* adm. floty Jędrzej Czajkowski
* kadm. Andrzej Rosiński
* kadm. Zbigniew Smolarek
* kadm. Michał Michalski
* wadm. Maciej Węglewski
* kadm. Antoni Komorowski
* kadm. Zbigniew Badeński
* adm. Andrzej Waga
* adm. floty Tomasz Mathea
* kadm. Zbigniew Popek
* kadm. Zygmunt Kitowski
* kadm. Adam Mazurek
* wadm. Jerzy Patz
* kadm. Czesław Dyrcz
* kadm. Jerzy Lenda
* adm. floty Andrzej Karweta
* wadm. Waldemar Głuszko
* kadm. Jarosław Zygmunt
* kadm. Stefan Tandecki
* kadm. Stanisław Zarychta
* kadm. Marek Kurzyk
* kadm. Czesław Rolik
* kadm. Krzysztof Teryfter
* kadm. Marian Ambroziak
* kadm. Jarosław Ziemiański
* kmdr Ryszard Sawicki
* kadm. Romuald Nałęcz - Tymiński
* kmdr Roman Rychter
* kmdr pilot Roman Morawiec
* Morski Klub Seniora Lotnictwa
* Jolanta Kwiatkowska
* J. Kurecki - Białystok
* Parafia Wojskowa MW - Świnoujście
* ks. kmdr ppor. Adam Bazylewicz
* ks. por. Adam Rogacki
* Paszek Tadeusz
* Grzeszczyk Janina
* 43. Baza Lotnictwa Morskiego w Gdyni - Babie Doły
* Czesława i Zenon Kocińscy
* kmdr prof . Leszek Piaseczny
* Z. J. Świerzb
* Maria Wrona
* Julian Aleksander Michaś
* kmdr Krzysztof Drąg
* kmdr Małgorzata i Włodzimierz Żychlińscy
* Krajowe Biuro Brokerskie - Warszawa
* Róża Różańcowa zolatorki Heleny Łuksik
* Liga Morska w USA - Oddział 15 Brooklyn
* Elżbieta Modlińska
* ks. Andrzej Gorczyca
* Maria Bączkowska
* Teresa Przybyła
* Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia w Zielonce
* Komisja NSZZ "Solidarność" Stoczni MW w Gdyni
* Stanisław Śliwa
* kpt. ż.w. prof. dr Daniel Duda
* Ryszard i Danuta Zadrąg
* Danuta Rączka - Babula i jej brat Henryk Bogdan Rączka
* kmdr rez. Stanisław Kurpiel i jego syn Wiktor Kurpiel
* Adam i Krystyna Mielnikowscy
* Rafał Curzytek
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2017
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2017
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2018
* Mirosława i Henryk Czernuszyc
* Beata i Waldemar Zakowicz
* kmdr por. Włodzimierz Blacha
* Maria i Zdzisław Fryśny
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2018
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2019
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2019
* Edward Balewski
* Anna, Jan i Henryk Rączka
* Iwona i Krzysztof Bąk
* DCT Gdańsk Spółka Akcyjna - Terminal Kontenerowy
* ks. kmdr ppor. Artur Samsel
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2020
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2020
* Mirosław Plichta
* mł. chor. Dorota Jasińska
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2021
* kmdr Bronisław Przybyła i Teresa Przybyła
* Elżbieta i Henryk Sierżęga - Gdynia
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2021
* Renata i Janusz Pyznarscy - Gdynia
* Barbara i Andrzej Rejkowscy - Gdynia
* Danuta i Ryszard Szeloch - Gdynia
* kmdr Andrzej Godecki - Gdynia / Warszawa
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2022
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2022
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2023
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2023
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2024
* ks. kpt. Tomasz Wojciechowski
* Rodzice dzieci pierwszokomunijnych z parafii z roku 2024
* Magdalena Siembab - Romanik i Piotr Romanik / Londyn
* Halina Łasińska - Gdynia
* Teresa Przybyła - Gdynia
* Jadwiga i Roman Słowińscy - Gdynia
* Izabela Zwiercan - Gdynia
* Danuta i Ryszard Zadrąg - Gdynia
* Rodzice bierzmowanej młodzieży z parafii z roku 2025
* Administrator danych osobowych informuje, że dane osobowe dotyczące powyższej listy ofiarodawców zawarte na stronie Parafii Wojskowej pw. MB Częstochowskiej w Gdyni umieszczone zostały za zgodą osób, których dane dotyczą.
